İshal nedir ve nasıl tedavi edilir?

İshal nedir ve nasıl tedavi edilir?


İshal sık ve sulu dışkılama durumudur. Zaman zaman insanların çoğunu etkiler ve genellikle birkaç gün içinde geçen viral veya bakteriyel enfeksiyon sonucunda meydana gelir.

Ancak, bebeklerde ve yaşlılarda bu gruptaki insanlar çok daha kolay dehidrasyona maruz kaldığından daha tehlikelidir. Kronik ishalin (iki haftadan uzun süren) nedeni daha ciddi bir rahatsızlık olabilir ve mutlaka bir doktor tarafından muayene olunması gerekir.

 

İshal Belirtileri

Sulu dışkılamanın yanı sıra, diğer yaygın belirtiler sunlardır;

  • Acil dışkılama isteği 
  • Fazla dışkılama
  • Susuzluk
  • Halsizlik
  • karın ağrısı ve kramplar
  • mide bulantısı veya kusma
  • yüksek ateş
  • baş ağrısı 
  • iştah kaybı

Belirtileriniz üç veya dört günden fazla sürerse, doktorunuza danışmanız gerekir.

 

İshalin Nedenleri

İnce veya kalın bağırsağın duvarı tahriş olduğunda, dışkıya çok fazla su geçmesine neden olur. Tahriş ayrıca bağırsakların çok güçlü ve düzensiz şekilde büzülmesine de neden olduğundan karın ağrısı meydana gelir.

Tahriş bir enfeksiyonla kontamine olmuş yiyecek ve içeceklerden, hastalıklı kişiyle temas etmekten veya bazı ilaçların yan etkilerinden kaynaklanabilir.

Stres ve anksiyete, çok fazla alkol veya kafein tüketme, çok fazla tatlı veya ağır yiyecekler yeme de ishale neden olabilir. Bebekler de özellikle laktoz (inek sütünde bulunan bir tür şeker) içeren yiyecek ve içecekleri sindiremediklerinde ishal olur.

Kronik ishal dizanteri, irritabl bağırsak sendromu (IBS) ve pankreatit gibi hastalıklardan kaynaklanabilir ve GP’niz tarafından kontrol edilmelidir.

 

İshal durumunda tanı nasıl konur?

İshaliniz üç veya dört günden daha fazla sürerse ya da dışkınızda kan veya mukus görürseniz, doktorunuza görünmeniz gerekir. Bunun sonrasında sizden bakteri ve parazit içerip içermediğini görmek üzere dışkı örneği istenebilir.

Kronik ishalle ilgili diğer testler arasında kan testleri veya rektum içinden ince bir gözlem tüpü geçirilerek yapılan sigmoidoskopi de sayılabilir. Sigmoidoskopun ucunda bir mercek vardır ve doktorun bağırsakların içini görebilmesini sağlar.

 

İshal Tedavisi

İshalseniz, bol sıvı tüketerek dehidrasyonu engelleyin.Çünkü özellikle çocuklarda, su kaybı hayati tehlike yaratabilir ve damardan sıvı verilmesi gerekebilir.

Su, meyve suları ve vücudun kaybettiği tuz ve mineralleri geri veren izotonik (sporcu) içecekleri en iyi seçimdir. İshal ve mide bulantısı olan çocuklar sık sık su veya eczaneden temin edilebilecek özel rehidrasyon sıvılarından yudumlamalıdır, eczacınızdan tavsiye alın.

Patates,  pirinç  ve  ekmek  gibi  karbonhidratlı  besinler  tüketmek  de  yararlıdır.

Çocuğunuz yemek isterse, çorba ve karbonhidrat yönünden zengin gıdalar verin.

İshal ilaçları genellikle gereksizdir ancak isterseniz bunları kullanabilirsiniz. Ancak, bu ilaçlar çocuklara verilmemeli ve dışkıda kan olması halinde kullanılmamalıdır. Ateşiniz yüksekse parasetamol (çocuklar için parasetamol şurup) ve ibuprofen kullanılabilir.

Bebeğiniz ishal olduysa, geçici bir süre için düşük laktozlu veya laktoz içermeyen süt formülleri kullanmak yararlı olabilir. Bebeğinizi emziriyorsanız, bir süre süt ürünü tüketmekten kaçının, aksi halde laktoz kalıntıları sütünüze geçebilir.

 

Komplikasyonlar

Kendinizin veya çocuğunuzun dehidrasyona maruz kaldığınızdan şüpheleniyorsanız derhal doktorunuzu aramanız gerekir. Dehidrasyon belirtileri arasında çok az idrar yapma, ağız ve dilde kuruma, tepkisizlik, gözlerde parlaklık, uyku hali ve konfüzyon sayılabilir.

Ayrıca, dışkınızda kan ve mukus varsa, bir günden daha uzun süreli olarak hasta hissederseniz, enfeksiyona yurt dışında yakalandıysanız veya ishal üç dört güne kadar geçmezse de doktorunuzla görüşmeniz gerekir.

 

İshalden Korunma Yolları

Temizlik ve hijyen ishalin yayılmasına neden olan enfeksiyonları engeller. Tuvaletten çıktığınızda, evcil hayvanlarla oynadıktan sonra, bahçe işlerinden sonra ve besinlerle temas etmeden önce daima ellerinizi yıkamanız gerekir.

İshal olmuşsanız, hijyeninize özellikle dikkat etmeniz ve başkalarıyla aynı havluyu kullanmamanız gerekir. İşiniz gereği hastane ortamında veya gıda hazırlama sektöründe çalışıyorsanız, işvereninize durumu bildirerek izin isteyip işe dönmeden önce en az 48 saat geçmesini beklemeniz gerekir.

 

Yorum Gönder